Macera dolu Amerika!
Amerika’da eğitim görmek neredeyse herkesin hayallerinde yer alır… Hayal kurmaktan öteye gidebilmek için ipleri ele almak, araştırmalara başlamak, Amerika’da eğitim sistemini yakından tanımak ve ne istediğini bilmek gerekir! İşte tam bu nedenlerle bu yazımızı dikkatlice okumalı, eğitimine yön vermeden önce söylediklerimizi gözden geçirmelisin!
Amerika’da üniversite eğitiminden başlayarak, master, MBA, doktora eğitimlerinden ve on-line eğitimden bahsedeceğiz. Bu eğitimleri neden almalısın? Döndüğünde aldığın eğitimler işine yarayacak mı? Başvuru için ne tür niteliklere sahip olmalısın? Eğitimini alırken nelere dikkat etmelisin? En önemlisi de aldığın bu eğitimlerin Türkiye’deki denklikleri nasıldır?
Hayati önem taşıyan bu soruların cevaplarını birlikte bulmaya çalışacağız.
Amerika’da lisans eğitimi (Üniversiteler)
Amerika’da 3000’e yakın üniversite ve kolej bulunuyor. Bunlardan bazıları devlet üniversiteleri iken bazıları da özel üniversiteler; bu üniversitelerde eğitim süresi ise 4 yıl. Bir de “Community College” (Ön lisans kurumları) olarak adlandırılan 2 yıllık üniversiteler bulunuyor. 2 yıllık üniversitelere başvuru koşullarını, daha hafif olarak değerlendirebiliriz. Daha sonra not ortalaması yüksek tutulup 4 yıllık üniversiteye geçiş yapmak mümkün.
Amerika’da lisans öğrenimi görmek; uluslararası öğrenciler için ülkelerine döndükleri zaman diledikleri işleri bulabilmeleri hususunda, genellikle bir avantaj ve bir prestijdir. Tabii bu eğitimi başarıyla bitirmiş olmak da bu süreci büyük oranda destekler. Burada önemli olan hangi bölümde okumak istediğini seçmek.
Amacın Amerika’da kalmak ya da ülkene dönmek olabilir; ikisi için de önemli olan ileride kendini hangi meslekte, hangi sektörde görmek istediğin. Lisans okuyacağın bölümü arkadaşlarına, modaya ve benzeri durumlara endeksleyerek seçmek yerine; daha kapsamlı araştırmalara yönelmelisin. Önce kendi kişisel özelliklerini dikkatlice incelemelisin, sonra mesleğini devam ettirmek istediğin ülkenin ekonomik durumu, ülkede ve dünyada gerçekleşen, gelişen yeni fırsatlar; seni yönlendiriyor olmalı.
Kişisel özelliklerin, yapmak istediğin meslekle ne kadar örtüşüyor? Hırslı mısın ya da lider ruhlu? Belki de bir edebiyat hayranısın? Ya da bir matematik dehası? Ayrıntıcı, iyi bir stratejist, girişimci ya da tarih meraklısı? Ya da güzel sanatlar ilgini çekiyor? Tüm bunların cevaplarını kendin verebileceğin gibi, bir kariyer koçundan yardım alarak da bölümünü seçmeye karar verebilirsin.
Parola basit: Bölümüne karar ver, üniversiteleri araştır, en doğru seçimi yap!
Kararını verdin ve başvuracaksın! Peki başvuru için neler gerekli?
* Diploma notun
* Diplomanın onaylı kopyaları ve onaylı İngilizce çevirileri
* İngilizce düzeyi (TOEFL sınav sonucu)
* SAT sınav sonucu
* Referans mektupları
* Kompozisyonlar
* Özgeçmiş (CV, resume)
* Başvuru ücreti
* Mali durumunu gösteren belge (banka mektubu)
Maddi desteğe mi ihtiyacın var? Eğitim kredileri hakkında detaylı bilgiler burada!
Amerika’da yüksek öğrenim görmeye karar verdiysen bir yıl önceden çalışmalara başlamalısın. Okul seçimi, başvuru süreci, vize işlemleri, seyahat planlaması vs. derken zaman akıp gider!
Vakit kaybetmemek için ise hemen işe koyulmak gerekir!
Amerika’da Master Eğitimi (Yüksek lisans)
Eski zamanlar geride kaldı! Devir artık daha çok öğrenme, daha çok öğrenim görme, kendini daha çok geliştirme ve yaptığın işte uzmanlaşma devri! Master, yani yüksek lisans da işte tam bunun için var: Master yapmak bir konunun uzmanı olmak anlamına geliyor.
Amerika’da var olduğunu söylediğimiz 3000 üniversitenin pek çoğunda master programları mevcut. Üniversiteler dışında “Graduate Schools” (Mezun Okulları) ya da "Professionel Schools" olarak bilinen eğitim kurumları da bulunuyor. Bu okulların mezun okulları olarak adlandırılmasının nedeni bildiğimiz gibi master derecesine başvurabilmek için en az üniversite mezunu olma gerekliliği.
.jpg)
Bölümüne karar verdikten sonra, seçtiğin bölümü hangi üniversitede okumanın en doğru seçim olacağına dair araştırmalar yapman gerekecek. Belki de seçtiğin bölümün, ülkende bazı üniversitelerde çok başarılı, çok ileri örnekleri de olabilir. Çözümü belki de önce kendi ülkende aramalısın. Lisansını ülkende yapar, Amerika hayallerini de master veya doktora derecene erteleyebilirsin.
Amerika’da master programları genellikle 2 yıldır. Bazı programlara part-time, bazı programlara ise full-time devam edilebilir. Part-time programlar dolayısıyla biraz daha uzun sürecektir. Uluslararası öğrencilerin bu programları part-time alabilmeleri mümkün değildir. Ancak Green Card sahipleri ya da Amerikan vatandaşı olan uluslararası öğrenciler part-time olarak öğrenim görebilir.
Bazı master programlarında ayrıca mezuniyet için “Bitirme Tezi” hazırlamak gerekmektedir. Master programı başvurularında GRE (Graduate Record Examination) sınavına katılarak üniversitenin öngördüğü başarı puanını almak gerekir. Tıp ve hukuk alanlarında master yapmak isteyenlerin bu sınava katılmalarına gerek yoktur. MBA (İşletme masterı) yapmak isteyenler ise GMAT sınavını almalıdır.
Peki başvuru için neler gerekli?
* Üniversite diploma notun
* Lisans diploman
* İngilizce düzeyin (TOEFL sınav sonucu)
* Gerekli diğer sınavlardaki puan durumun (GRE, GMAT)
* Kompozisyonlar
* Özgeçmiş (CV resume)
* Başvuru ücreti
* Mali durumunu gösteren belge (banka mektubu)
Üniversite diploma notunun yüksekliği başvuru süresince bir hayli önem taşıyor. İyi derecede İngilizce biliyor olman da hem başvuru süresinde hem de senin eğitimini alırken yaşayacağın zorluklarda / kolaylıklarda son derece önemli bir unsur. Her eğitim programına olduğu gibi Amerika’da master programına da maddi yönden hazır olmalısın.
.jpg)
Amerika’da Doktora
Doktora yapmak artık bölümünün “ustası” olabilmek anlamına geliyor. Doktora programları 4-7 yıl arası sürüyor. Amerika’da doktora başvuruları için master diploması şartı bulunmuyor. Lisans öğrenimini bitirdiysen, Amerika’da doktoraya başvurma hakkın bulunuyor. Bu öğrenimin boyunca elde ettiğin başarılar da kabul sürecini önemli derecede etkiliyor.
Doktora öğrenimi boyunca genellikle ilk bir buçuk veya iki yıl süresince zorunlu dersler alınıyor, üçüncü yılda akademik olarak bilime yapacağın katkı olacak tezine başlaman gerekiyor. Bu aşama ise üç ila beş sene arası sürebiliyor. Mezun olduğunda ise Ph. D (Doctor of Philosophy) derecesi alıyorsun.
Üniversitelerin öncelikli amaçları bilim adamı yetiştirmektir. Amaçları doğrultusunda daha fazla başarılı öğrencinin akademik bilimlere kazandırılmasının sağlanması amacıyla doktora bursları; diğer burs programlarına göre çok daha yaygındır. Master yaparken burslu olarak öğrenimine devam etmek çok kolay olmasa da, doktora esnasında “tam burs” kazanmak çok daha olasıdır.
Daha önceki akademik başarılar, iyi bir diploma notu ve başvurduğun okulu başarılı olacağına inandırabileceğin birkaç referans, yazdığın makaleler, tezler ya da yaptığın araştırmalar; burs kazanman için önemli rol oynayacaktır.
Başvuru için neler gerekli?
* Başvuru formu (Application Form)
* Başvuru ücreti (Application Fee)
* Tanıtıcı yazı (Statement of Purpose)
* Not çizelgesi (Official Transcript)
* İngilizce düzeyin (TOEFL sınav sonucu)
* Sınav sonuç belgeleri (GRE, GMAT)
* Referans mektupları
* Finansal durum belgesi (Statement of Financial Resources)
.jpg)
Burs kazanma şansını artıran faktörlerden biri de lisans ve yüksek lisans öğrenimini başvurduğun doktora programı ile aynı ya da birbirlerine çok yakın olan bölümlerde görmüş olman. Bölümünü seçerken bu durumu da aklında bulundurmalısın!
Amerika’da On-line Eğitim (Uzaktan eğitim)
Teknoloji geliştikçe çözümler de ona göre değişiyor! Uzaktan eğitim de teknolojinin getirdiği eğitim çözümlerinden biri! Okula giderek, derslere bizzat girerek alınan eğitime örgün eğitim adı veriliyor. Uzaktan eğitimde ise işler bilgisayar (internet) üzerinden yürüyor. Aynen örgün eğitimde olduğu gibi zorunlu ve seçmeli derslerin, toplamda tamamlaman gereken kredi sayısı bulunuyor ve buna göre bir ders programın oluyor. Fakat derslerde üniversitene gitmek yerine bir bilgisayar penceresinden sınıfına bağlanman yeterli oluyor. Hoca, internet üzerinden dersi anlatıyor, yoklamalar internet üzerinden alınıyor; ders notları, ödevler internet üzerinden yollanıyor, sınavlara internet üzerinden giriliyor…
- Planlı, programlı çalışmayı başarabiliyorsan
- Kişisel çalışma disiplini oluşturabiliyorsan
- Klasiklerin dışında, yenilikçi bir öğrenim görmek istiyorsan
- Sınıflarda sınıf arkadaşlarını ve hocanı rahatsız edecek, dersi bölecek şeyler yazıp çizmem,
- Ben bu işe haftada 4 ila 15 saat arası vaktimi ayırabilirim,
- Görüşlerimi internet üzerinden yazı ile rahatlıkla aktarabilirim, diyorsan
Uzaktan eğitim alabilmeye oldukça yakın bir kişiliğin var demektir.
Özellikle birkaç yıldır iş hayatında yerini almış, elde ettiklerini kaybetmek istemeyen fakat eğitimlerine de devam etmek isteyenler uzaktan eğitimi tercih edebilirler. Bu noktada en önemli nokta ise denklik ve diploma geçerliliği. Amerika’da on-line eğitim alabileceğin bir bölümden mezun olduğunda, tıpkı örgün eğitimden mezun olmuş gibi bir diploma alırsın. Seçtiğin okul ve bölüm eğer denklik kurallarına uyuyorsa, onun uzaktan eğitim olması bir şeyi değiştirmez. Bu sebeple geçerlilik konusunda bir endişen olmasın.
.jpg)
Amerika’da Staj
Okulunu bitirdin ve kara kara düşünmeye başladın geleceğini. Belki de henüz kariyerinle ilgili planların dahi yok. Ne yapıp etsen de sana en uygun mesleği seçebilsen? Ya da hala şunu soruyorsun kendine: “Stresli bir iş yaşamına hazır mıyım?”. İşte böyle sıkıntılı bir ruh haline sahipsen ve ne yapacağını bilmiyorsan şimdi bahsedeceğimiz alternatife kulak vermelisin: Yurt dışında staj!
Bu iki kelimeyi yan yana duyduğunda içini korku sarmasın çünkü Amerika’da herkesin gerekli başvuruları yapıp katılabileceği staj programları var. Ne diploma notu ne de türlü türlü sınavlar gerektiren bu programlara başvurmak için sadece aracı firmaya bir miktar para ödemen gerekiyor. Bu firmanın danışmanlığında stajyer arayan şirketlerle irtibata geçiyorsun, kendine en uygun işvereni buluyorsun, Amerika vizeni alıyorsun ve düşüyorsun Amerika yoluna. Burada hem çalışıp para kazanacak hem de İngilizceni geliştirip tüm ülkeyi baştan sona gezme fırsatına sahip olacaksın.
Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın onayıyla düzenlenen bu kültürel değişim programı sayesinde bir yandan farklı kültürler hakkında tecrübe kazanacak, bir yandan da meslek hayatına keyifli bir başlangıç yapmış olacaksın.
İşte prosedürün işleyişiyle ilgili birkaç not:
Yurt dışında staj yapabilmek için gereken tüm başvuruları kendin yapabilirsin ve vizeni alabilirsin. Ancak bu işlemleri yürütmek oldukça fazla zaman ve danışılacak kişi gerektirdiğinden sana bir tavsiyede bulunmak istiyoruz. Amerika yolunda bir danışmalık şirketiyle çalışabilirsin. Bu şirket senin adına tüm başvuruları yapacak, hatta uçak biletini satın almana dahi yardımcı olacak.
Şimdi yurt dışı staj hayalini gerçekleştirmede bir danışmanlık firmasından yardım alacağını varsayıyoruz ve yapacağın işlemler hakkında kısa kısa bilgiler veriyoruz.
- Öncelikle seçtiğin danışmalık firmasına başvuru yapmalısın. Başvuru formunu ister firma ofisine giderek istersen on-line olarak doldurabilirsin.
- Başvuruyu alan firma evrakları inceleyecek, senin onlara ileteceğin CV’yi inceleyip düzenleyecek ve bir İngilizce mülakatı yapacak.
- Mülakat skorun, CV’n ve başvuru evrakların son kez incelenecek ve firmanın Amerika ofisine gönderilecekler. Bu ofisin de onay vermesi gerekiyor.
- Şimdi teklif alma zamanı! Amerika’da CV’ni inceleyen işverenler yavaş yavaş iş teklifleri sunmaya başlayacaklar. Telefon mülakatları yaparak sana en uygun olan işi seçeceksin ve sözleşme imzalayacaksın.
.jpg)
Vize başvurusu için evraklarını hazırlayacaksın ve vize mülakatına gireceksin. Bu aşamada da firma danışmanları desteklerini esirgemiyorlar.
- Eğer vize onayı alırsan geriye tek şey kalıyor, o da uçak biletini almak! Danışmalar yardımıyla en uygun bileti alıyorsun ve uçuş hazırlıklarına başlıyorsun. Yeni bir hayata başlama aşamasında zorluk çekeceğini düşünenler için oryantasyon programları da sağlıyor firmalar. İster Türkiye’deki, ister Amerika’daki uyum programlarına katılabilirsin.
Peki yurt dışında staj yapmak isteyenler hangi sektörlerde daha çok iş bulabiliyorlar? İşte stajyerlerin en çok istihdam edildiği alanlar:
*Müşteri İlişkileri Yönetimi
*Turizm ve Otelcilik
*Satış ve Pazarlama
*Yönetim Bilişim Sistemleri
*İşletme
*Muhasebe
*Yönetici Asistanlığı
*Finans
*Emlakçılık
Şimdi de yurt dışında staj yapmanın sana kazandıracaklarına bakalım!
- Bu staj süresinin sana kazandıracağı en büyük avantaj kariyerin açısından olacak. Bu süreçte kazanacağın pratik bilgi ve iş deneyimi, seni bir adım öne taşıyacak ve iş hayatına hızlı bir giriş yapmanı sağlayacak.
- En büyük kazanımlarından biri de yabancı dil olacak. Bol pratik imkânı sayesinde hem gündelik İngilizceni hem de iş İngilizcesini epeyce geliştirmiş olacaksın.
- Kişilerle olan iletişimin de artacağından çok sayıda arkadaş edinecek, geniş bir çevreye sahip olacaksın. Yurt dışında bulunacağın hayatının bu kısa döneminde belki de uzun yıllar sürecek dostluklar kuracaksın.
- Staj ücretli olacağından para da kazanacaksın tabi. Saat başına 7 ila 12 Dolar arasında para kazanacak ve bu parayla tüm ülkeyi gezebileceksin.
- Gördüğün gibi yurt dışında staj yaparak hem çalışma ve öğrenme hem de bol bol eğlenme imkânına sahip olabiliyorsun. Yaş kemale ermeden bu fırsatı değerlendirmeli!
kaynak: mezun.com, ozman.com.tr, icep.com.tr
