MBA diye bilinen yüksek lisans eğitimi, işletme yönetimi alanında master yapmak anlamına geliyor. İş adamları ve üst düzey yöneticiler için geliştirilmiş lisansüstü yeterlilik derecesi olan MBA, ilk olarak 20. yüzyıl başlarında ABD’de uygulanmaya başladı. Bugün 120 ülkede yaygın olarak uygulanıyor. Eğitim dili çoğunlukla İngilizce. Yurt içinde ve yurt dışında çeşitli üniversiteler bu eğitimi veriyor.
MBA’in amacı nedir?
Rekabetin hızla arttığı piyasa koşullarında bireyleri yönetim sorumluluğunu üstlenecek biçimde eğiterek, başarılı birer yönetici olmalarını sağlayacak eğitimi vermek.
MBA eğitimi gerçekten gerekli mi?
Önce kendine bu soruyu sormalısın. İyice düşün. İşinin sıkıcı olması, bunalmış olman, hayatında yenilikler yapmak istemen bu eğitimi almaya karar vermen için yeterli değil. Geleceğin açısından MBA eğitimi almış olmanın ne kadar gerekli ya da gereksiz olduğunu kendi kendine değerlendir. Yanlış bir karar hem para, hem de zaman kaybettirir, unutma!
MBA ne kazandırır?
MBA, iş çevrelerinde özellikle büyük firmalar tarafından kabul görmüş bir eğitim derecesi olduğu için, bu eğitimi almış olman görüştüğün firmalar üzerinde olumlu bir etki bırakman anlamına da geliyor. Ayrıca iş koşulların, alacağın ücret ve iş yerindeki konumun da bu yaklaşımdan olumlu yönde etkileniyor. MBA eğitimi almışsan rakiplerinden daha iyi bir konumda ve daha iyi maddi olanaklara sahip olabilirsin.
Kimler MBA eğitimi alabilir?
MBA eğitimi alabilmek için dört yıllık bir yüksek okulu bitirmiş olman gerekiyor. Bitirdiğin bu okulun işletme bölümü olması da şart değil. Çeşitli meslek ve akademik çevrelerden gelenler de MBA eğitim alabiliyorlar. Bugün MBA’i tercih edenlerin yarısını, işletme dışındaki alanlardan gelmiş kişiler oluşturuyor.
Yurt içinde MBA eğitimi yapmak için
Diğer yüksek lisans programları gibi dört yıllık bir lisans diploması sahibi olmak ve ALES'e (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitim Sınavı) girmek gerekiyor.
Ayrıca;
• Lisans eğitimi sırasında alınan ders ve notları belirten resmi belge (transkript)
• Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitim Sınavı (ALES) sonuç belgesi
• İş dünyasından iki adet referans mektubu
• Üniversitenin düzenlediği yabancı dil sınavına girmek (Bazı üniversiteler TOEFL, GRE veya GMAT puanlarını isteyebiliyor)
• Bazı üniversiteler de üç yıllık profesyonel iş deneyimi arıyor.
MBA eğitimi almak istiyorsanız bütçenizin eksik kaldığı noktada Akbank İhtiyaç Kredisi'nin yardımına baş vurabilirsiniz.
Akbank İhtiyaç Kredisi
Türkiye’de MBA için başvurabileceğin bazı kurumlar
İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi
Boğaziçi Üniversitesi
İTÜ İşletme Fakültesi
Koç Üniversitesi İşletme Enstitüsü
Bilkent Üniversitesi İşletme Fakültesi
ODTÜ İşletme Fakültesi
Yeditepe Üniversitesi İşletme Fakültesi
Sabancı Üniversitesi İşletme Fakültesi
Hacettepe Üniversitesi
İstanbul Bilgi Üniversitesi
Yurt dışında MBA eğitimi
MBA eğitimine başvuru koşulları
• Başarılı bir mezuniyet derecesi ya da profesyonel olarak denkliği olan başka bir derece şart.
• Üç yıllık yönetim deneyiminin olması tercih edilen bir durum. Mülakatlarla ortaya çıkarılmak istenen liderlik ve yöneticilik potansiyelin için önemli bir referans tercih nedeni olabiliyor.
• GMAT’dan (Graduate Management Admission Test) 500 üzeri puan almış olman gerekiyor. Aldığın puan, sıralamalarda önemli bir rol oynuyor. Bazı okullar GMAT’ın yanı sıra, kendi kriterlerine göre belirledikleri istatistik, ekonomi, pazarlama, finans, muhasebe gibi konulardaki bilgini sınamak için ayrı bir sınav da yapabilir.
• TOEFL’dan aldığın puan da gerekiyor. MBA eğitimi, yabancı dilde verildiği için bu dili sözel ve yazılı olarak çok iyi derecede kullanabilmen gerekiyor.
Başvuru sürecinde dikkat etmen gerekenler
MBA eğitimi yapmak istiyorsan, programların başlangıç tarihinden bir yıl önce harekete geçmelisin.
Bu hazırlık süresine, yapacağın işlemler ve gideceğin okul ve programın seçimi açısından ihtiyacın olacak.
Bu süre içinde referans mektuplarını ve okuldan transkriptini alır, başvuru için gerekli testlere girebilirsin.
Eğer yabancı dilin yeterli değilse TOEFL ve Pre-MBA kurslarına gidebilirsin. En önemlisi de kendine en uygun okul ve programı belirleyebilmek için vaktin olur.
Tüm hazırlıklarını tamamlamış olsan da, başvurunu erken bir tarihte değil, tam zamanında yap.
MBA eğitimi bana ne kadara mal olur?
Yurt dışında MBA eğitimi almanın maliyeti seçeceğin programa göre değişiyor.
10-15 bin USD ile 150-200 bin USD arasında. (*)
Yurt dışında MBA eğitimi almak istiyorsan bütçenin eksik kaldığı noktada Akbank İhtiyaç Kredisi'nin yardımına başvurabilirsin.
Akbank İhtiyaç Kredisi
Hangi okul, hangi program?
MBA yapmaya karar verdiysen sıra okulunu ve devam edeceğin programı seçmeye geldi demektir.
Seçimini yaparken;
• Tercihlerini ve yeteneklerini gözeterek geliştirmek istediğin yönlerini belirle.
• Maddi koşullarını unutma.
• Seçmeyi düşündüğün okulun prestijine, eğitim kalitesine ve mezunlarının iş bulma şansına dikkat et.
• Okuldaki ve kampüsteki ortamın sana uygun olup olmadığını incele.
• Yabancı öğrencilerin oranına bak.
• Nasıl bir eğitim yöntemi uygulandığı, bu yöntemlerin sana uyup uymadığı da çok önemli.
• Seçeceğin programa ayıracağın zamana da sen karar vereceksin. Tam ya da yarı zamanlı bir okul seçme şansın var.
• Seçtiğin program senin çalışmak istediğin sektöre uygun mu? Bunu araştır.
• Programı bitirdiğinde sana ne gibi faydalar sağlayacağını görmeye çalış.
• Seçtiğin program, tercih ettiğin sektörde iş bulmanı sağlayabilecek mi?
• Bütün bu noktaları aydınlatabilmek için yurt dışı eğitim danışmanlığı veren şirketlerden de yardım alabilirsin.
MBA program türleri neler?
İki yıllık tam zamanlı MBA
En gözde MBA programı. Çoğunlukla ABD ve Avrupa ülkelerinde uygulanıyor. Ekim-Haziran ayları arasında, yılda iki veya üç sömestr sistemiyle, iki yıl sürüyor ve proje çalışmaları yapılıyor.
Bir yıllık tam zamanlı MBA
Genellikle bir akademik yılda (10-18 ay arası) tamamlanıyor. Yoğun bir program.
Yarı zamanlı MBA
İş yaşamıyla birlikte devam edilebilecek bir program. Okulun kendi kriterlerine göre belirlediği, iki yıldan sekiz yıla kadar uzayabilen sürelerde eğitim veriyor.
Açık veya uzaktan öğrenim yoluyla MBA (e-MBA)
Özellikle The Open University gibi kurumlar tarafından verilen eğitimler. Yaz okulu destekli, iletişim araçları yoluyla yürütülen programlar. Türkiye’de de oldukça yaygın bir program türü.
Modüler MBA
Avrupa ve ABD’de iş hayatı devam ederken uygulanabilen bir program. Bir şirkette belli aralıklarla uygulamalı ve teorik çalışmalar yapılarak yürütülür. Program MBA’in akademik içeriğine sahiptir.
Şirket / Konsorsiyum MBA’i
Programı yürüten okul ile kurum arasında belli proje çalışmaları üzerine yoğunlaştırılmış olarak yürütülür.
Executive MBA
Şirketlerin kendi yöneticilerini finanse ettiği ve şirketlerinin özel durumuna uygun olarak hazırlanmış MBA programlarına gönderdiği sistemdir. Yöneticiler bir yandan iş yaşamlarını sürdürürken, bir yandan da akşam ya da hafta sonu kursları ve proje çalışmalarıyla eğitimlerini sürdürürler.
MBA konusunda yol gösterebilecek bazı siteler
www.uluslararasiegitim.com
www.tebesir.com
www.mbainfo.com
www.mbaassociation.org
www.mbaa.org
MBA için en çok tercih edilen okullar (*)
ABD
Harvard Business School
Stanford University
Columbia University
MIT Sloan School of Management
University of Pennsylvania
University of California – Berkeley
University of San Diego
İngiltere
University of London - London Business School
University of Manchester – Business School
London School of Business
Oxford Brookes University
Avrupa
Rotterdam Erasmus University
Copenhagen Business School
Paris HEC MBA Program
Milan SDA Bocconi
Barselona ESADE
Lausanne IMD
The European Institute of Business Administration (INSEAD)
Kanada
McGill University
University of Calgary
University of Alberta
Concordia University
Uzakdoğu Ülkeleri
Hong Kong University
Fudan University
International University of Japan
Avustralya
Melbourne Business School
RMIT Business School
Bond University
(*) Cevdet Şahoğlu, "Dünya Burs ve Staj Rehberi", Yaylım Yayıncılık
MBA yapmak istiyorsan şu özelliklere sahip olmalısın
Bir MBA programına başlamak istiyorsan, başlamadan önce bilmen gereken çok önemli bir konu var. O da MBA yapmak için hangi özelliklere sahip olman gerektiği. Çünkü sana MBA eğitimi verecek olan kurum ya da kuruluşlar sende ilk olarak bu özellikleri arayacak.
MBA programlarına genellikle işletme ve ekonomi bölümlerinde lisans eğitimi görmüş kişiler katılıyor olsa da bir o kadar da diğer bölümlerden mezun olmuş öğrenciler de MBA programlarına başvuruyor. İşletme ve ekonomi öğrencileri aldıkları eğitimlerle MBA programının gerektirdiği niteliklere sahip olabiliyorlar, fakat diğer bölümlerden mezun olmuş öğrencilerin bu eksik yönlerini tamamlayacak birtakım çalışmalar - hazırlıklar yapmaları gerekiyor.
Eline hiç hesap makinesi aldın mı?
Bazılarımızın eğitimleri hesaplarla denklemlerle, uzayıp giden işlemlerle geçiyor olsa da, bazılarımızın da öğrenim hayatları boyunca o karmakarışık duran hesap makinelerine ellerini bile sürmeleri gerekmiyor. Fakat söz konusu MBA yapmak olunca, iş başa düşüyor ve hesap makineleri insanın hayatına giriveriyor!
MBA programını başarıyla tamamlamak istiyorsan hesap makineleriyle şimdiden haşır neşir olabilirsin!
Peki ya hesap çizelgeleri?
Bir MBA programına başvurduysan bilgisayar ortamında kullanılabilen hesap çizelgelerini de kullanabiliyor olmalısın. En yaygın hesap çizelgesi “Excel” ile MBA yapmaya başlamadan evvel pratik yaparak çalışmanı tavsiye ediyoruz. Bunu MBA programın boyunca sana yardımcı olacak bir ön çalışma olarak görebilirsin. Excel benzeri pek çok hesap çizelgesi işini görecektir. Tek yapman gereken hesap çizelgesinin basit kullanımına kendini alıştırarak bir adım öne geçmek!
Matematik bir korkulu rüya mı?
Pek çoğunuz matematik derslerini yıllar evvel okul sıralarında bırakmış ve tüm o ilginç işlemleri çoktan unutmuş olabilir. Fakat MBA yapmak istiyorsan üniversite düzeyinde matematik bilgisine sahip olman gerekiyor. Matematik bilgin yüksek seviyelerde değilse paniğe kapılma. Yine MBA programına başlayabilirsin, ancak başlamadan evvel alacağın matematik dersleri ile MBA yapmaya hazır hâle gelebilirsin. Yani bu da bir nevi matematik hazırlık sınıfı.
İstatistik, muhasebe ve ekonomi bilgilerine sahip misin?
Pek çok MBA programı; istatistik, muhasebe ve ekonomi alanlarında da bilgi sahibi olmanı bekliyor. Peki ya bu dersleri daha evvel hiç görmediysen? Ya da bu dersler hakkında pek bir şey hatırlamıyorsan? MBA programına başlamadan önce bu dersler hakkında da bilgi edinmek için bir ön çalışma yapman sana büyük bir avantaj sağlayacak.
kaynak: mezun.com
